Tekst: Jolanda de Kruyf | Fotografie: JdK, Johan Krol, iStock

Vakantieplannen? De Waddeneilanden staan al met 1-0 voor. Hun geheim: de bootreis natuurlijk. Want aan boord begint het zilte avontuur al. Aan de horizon wacht een andere wereld en tussen jou en thuis zit een zee van tijd. 

Ze hebben elk hun charme en eigenheid. Daarom, volstrekt niet in volgorde van prioriteit maar volgens het ezelsbruggetje van school: een kleine selectie zomerleuks (bij voorbaat sorry, compleet kunnen we nooit zijn) van de TVTAS. Ofwel Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog. Kies er één of hop langs alle vijf. Wat kan het schelen, het is zomer! Deze week is het de beurt aan Vlieland.

Vlieland

Tuurlijk, je kunt de reguliere route nemen vanuit Harlingen. Maar doe ‘es gek als je toch op Texel bent. Eilandhoppen is een prima optie: met waddenveer De Vriendschap sta je binnen een half uurtje op de westpunt van Vlieland. In juli en augustus kan dat dagelijks vanaf de ludieke steiger bij paal 33. Aan de overkant staat de Vliehors Expres voor je klaar. Doen!

En… actie: Naar de Sahara van het Noorden

Een trip met de Vliehors Expres over Europa’s grootste zandvlakte is als een magical mystery tour vol vrolijke verrassingen onderweg. Een aanrader, al was het maar omdat de tocht per verbouwde legertruck je niet alleen hobbelend naar de Sahara van het Noorden brengt, maar eigenlijk twee attracties in één is. 

Een vaste tussenstop is het Juttersmuseum in het voormalige drenkelingenhuisje, tussen paal 35 en 36. Het is een waar rariteitenkabinet: zwemvesten, boeien, babyspenen, opblaaspoppen, drijfhout, reclameborden, flessenpost en meer. Veel meer. Strandvondsten met een verhaal.

De Vliehors (20 vierkante kilometer) wordt multifunctioneel gebruikt; het gebied heeft bijzondere natuurwaarden voor zeldzame planten en broedvogels, maar het is ook een militair oefengebied voor F16’s, Tornado’s en heli’s van de Koninklijke Luchtmacht. In dit zinderende niemandsland tref je dan ook vreemde objecten aan: legertanks die dienst doen als doelwit bijvoorbeeld. In juli en augustus rijdt de Vliehors Expres ook avondtochten, compleet met kampvuur, warme chocolademelk en muziek bij het drenkelingenhuisje. vliehorsexpres.nl

En… actie: 200 Treden tot de duintop

Je kunt wel lacherig doen over de Rode Kabouter, zoals ze ‘m in de volksmond noemen, maar de vuurtoren van Vlieland staat wel mooi op een natuurlijk voetstuk: het Vuurboetsduin. Met zijn bescheiden hoogte van 16,8 meter mag het een dreumes zijn, hij bezet een ereplaats op dit hoogste duin (40 meter) van ons land! De huidige vuurtoren dateert van 1909, maar al ver voor die tijd stonden op deze plek bakens die zeevarenden de weg wezen. Zo werden er vroeger vuren op het hoge duin gestookt, die al van ver te zien waren. De naam Vuurboetsduin verwijst nog naar de schuur (boet) waarin de brandstof voor dat vuur lag opgeslagen.

Om er te komen moet je eerst nog “even” 200 treden op. Een kuitenbijter dus, deze klim, maar dan heb je ook wat: een fabelachtig panorama over de Noordzee, de Waddenzee en het eiland zelf. Eenmaal boven mag je het gietijzeren lichtbaken ook van binnen bezichtigen (51 treden, drie verdiepingen). In juli en augustus kan dat zeven dag per week. Trouwen? Ja! Maar vraag niet teveel gasten op je bruiloft, want de ruimte in de Rode Kabouter is beperkt. vlieland.net (Zien & Doen)

Met kids: Jutters en zandzoekers welkom

Het is een waddeninfocentrum en zeeaquarium ineen. In De Noordwester kun je urenlang op ontdekkingsreis, ook als het buiten eens wat minder is. Het complex aan de Dorpsstraat staat bol van verstilde natuurschatten, bizarre strandvondsten, aaibare waterwezens (wel eens een rog of haai gestreeld?), een winkel vol souvenirs, een indrukwekkende collectie “juttersgeluk” en een etage met voorwerpen uit de Tweede Wereldoorlog.

Museum dekt de lading niet; je mag hier ook kijken met je handen. Nou ja, behalve dan bij dat skelet van een aangespoelde potvis dat met z’n royale 12 meter een hele ruimte vult. Het is de blikvanger van een schatkamer waar je ook de grootste collectie zandkorrels ter wereld vindt: zeker 14.000 soorten zand uit alle windstreken. Zelf op zoek? Neem een paar zandkorrels mee (een eetlepel volstaat) uit je eigen woonplaats of van je buitenlandse vakantieadres naar De Noordwester. Ben je aan ’t jutten geslagen en heb je een gek voorwerp boven water (of zand) gehaald? Ook dat is welkom. Kinderen die hun “schat” ter beschikking willen stellen aan het centrum krijgen een Juttersdiploma. denoordwester.nl

Funshoppen: Geitenkeutels en meer zilte souvenirs

Vlieland kent een klein, maar levendig dorpshart. In de autovrije promenade die wel gekscherend “P.C. Dorpsstraat” wordt genoemd, vind je aan weerszijden een keur aan terrassen, gezellige eetcafés (zoals ’t Praethuys, bekend van de tv-serie Dokter Deen), restaurants en een mengelmoes van hippe zaakjes die in de stad niet zouden misstaan. Voor stijlvolle kleding, op maat samengestelde cranberrypakketjes of inheemse snoepsoorten zoals deze: strandpalen, meeuwenflatsen en geitenkeutels. Laatste, salmiakballetjes, verwijzen nog naar een aloude scheldnaam voor de Vlielanders. Nu is de geit een handelsmerk. 

Een paar eyecatchers voor je zilte souvenirs? Stap ‘es binnen bij Eb en Vloed (duurzame kleding, family-lifestyle, wonen, bodycare, food &wine), Dinges (daar wordt je persoonlijke Vlielandshirt ter plekke voor je gedrukt), Eilandwinkel Salt (thee, koffie, bonbons en meer), De Zilverjutter (edelsmid), Port of Vlie (fashion, gifts, lifestyle) of Slijterij De Branding (voor de lekkerste “Vliekeurtjes”, inclusief snoepwinkel!).

Cultuur snuiven: Op avontuur door de gloppen

Vlieland is hét gloppeneiland. Pardon, gloppen? Jazeker. Soort van steegjes. Het zijn er zeventien, smalle openbare doorgangen die alle in de Dorpsstraat uitkomen en ze hebben stuk voor stuk een officieel straatnaambord. Maak er een speurtocht van. Acht vind je er aan de zuidkant, dus richting ’t Wad, negen aan de andere zijde. 

Vroeger werden de gloppen vernoemd naar de familie die langdurig op een van de hoeken van het steegje woonde, of naar het beroep van de heer des huizes. Dus bij verhuizing of overlijden nam zo’n glop in de loop der tijd weer een andere, nieuwe naam aan. Nogal verwarrend. Die tijd is voorbij. Sinds 1975 dragen ze hun eigen, permanente naam die verwijst naar de eilandhistorie en daar wordt niet meer aan getornd.

Er bestaat een officieel naslagwerk (De Gloppengids van Vlieland) en wie nog meer wil weten over de geheimen van de glop en de geschiedenis van Vlieland in het algemeen kan ook mee op fietsexcursie met de Vlieland Hostess. vlielandhostess.nl